#WOT 13: Loslaten

Mijn studentenjaren vielen helemaal in de jaren zeventig van de vorige eeuw. In 1972 slaagde ik voor het eindexamen gymnasium-alfa en zeven jaar later behaalde ik mijn doctoraalexamen geschiedenis. Het waren de jaren van de linksradicale studenten, en vanaf mijn eerste dag in Utrecht werd ik geconfronteerd met vanzelfsprekende idealen en uitgangspunten, waar ik tot dat moment nog nooit over na had gedacht. Naast het doornemen van het handboek van de moderne geschiedenis, en het memoreren van alle Romeinse keizers en tegenkeizers tussen 27 vòòr en 476 na Christus, werden er van mij dus ook standpunten over een veelvoud van maatschappelijke kwesties verwacht. Ik was daar niet zo goed in.
Het begon al tijdens de introductiedagen. De toenmalige minister van onderwijs, De Brauw, had besloten het collegegeld te verhogen van f 200,- naar f 1000,- en het inschrijfgeld van f 10,- naar f 100,-. Om hun boycot kracht bij te zetten, bezetten studenten het Academiegebouw. Als onderdeel van het introductieprogramma ging onze mentorgroep er op bezoek, en wij werden dringend uitgenodigd om mee te doen met de bezetting en daar de nacht door te brengen. De bezetting van de Katholieke Hogeschool in Tilburg en het Maagdenhuis in Amsterdam was alweer bijna drie jaar geleden, en ik had weinig zin dit nog eens dunnetjes over te doen. Bovendien sliep ik liever in mijn eigen bed op mijn nieuwe studentenkamer, dan in een slaapzak op de grond van het universiteitsgebouw.
Eten en drinken was ook zoiets. Macrobiotisch en vegetarisch eten was erg in zwang, en voor het eerst at ik muesli. Daarvoor moest ik naar een speciale natuurwinkel, De Groene Waterman, want dat was het enige verkooppunt hiervan. Ik weet nog dat ik in een leren jasje er binnenstapte, en me ter plekke afvroeg, of zo’n jasje wel gepast was. Daar moesten immers ook dieren voor gedood worden. Gelukkig had ik wel een linnen tasje met de opdruk anti-plastic bij me. Zilvervliesrijst was ook zo’n nieuwe verworvenheid, en het assortiment thee overweldigend. Alleen hield ik toen al meer van koffie dan van thee. Bij dit bezoek aan De Groene Waterman had ik het gevoel, bij het aanmeldingskantoor van een sekte terecht gekomen te zijn. Toen mijn pak muesli op was, ben ik ’s ochtends weer gewoon boterhammen gaan eten. Bruinbrood, dat wel. En de avond ervoor, na het bezoek aan discotheek Woolloomooloo weer een lekkere hamburger met pindasaus bij Broodje van Sjaak. Als ik daarvoor tenminste nog geld had.
Loslaten ~ 1) Afhelpen 2) Afwerpen 3) Bevrijden 4) Bezig houden 5) Beginnen 6) Elargeren 7) Invrijheidstellen 8) In beslag houden 9) In vrijheid stellen 10) Laten blijken 11) Laten gaan 12) Laten 13) Losbarsten 14) Losgaan 15) Losmaken 16) Lossen 17) Met rust laten 18) Niet meer in het bezit willen houden 19) Niet meer houden 20) Niet langer vasthouden
Als ik op mijn fiets door Utrecht reed, zag ik overal om mij heen affiches, die mij opriepen iets wel of niet te doen, of ergens voor dan wel tegen te zijn. Ik mocht geen Outspan-sinaasappelen kopen, want dan zou ik een zwarte Zuid-Afrikaan uitpersen. En mocht ik willen weten, hoe dat er uitzag, hoefde ik maar naar de afschuwelijke illustratie op het affiche te kijken, waarop een schreeuwend afgehakt hoofd op zo’n ouderwetse citruspers werd gezet. De bossen van het landgoed Amelisweerd werden bedreigd door de aanleg van de nieuwe A27, en natuurlijk riepen de posters achter de ramen mij op daar tegen zijn. Deze weg loopt dood, zei de Werkgroep Amelisweerd, maar ik had geen idee waar dat landgoed eigenlijk lag. Toen in samenwerking met Duitsland en België begonnen werd met de bouw van de snelle kweekreactor in Kalkar, moest natuurlijk de kalkarheffing op de energienota geboycot worden. De antikernenergiebeweging deed zijn intrede in het Utrechtse straatbeeld, maar de Stichting Studentenhuisvesting betaalde gewoon de hele elektriciteitsrekening, inclusief die 3% heffing.
Nu had ik niet veel geld om op vakantie te gaan, want tegen de tijd dat ik in de zomervakantie genoeg geld daarvoor verdiend had, was die vakantie voorbij. Maar het was duidelijk dat vakanties naar Spanje en Griekenland uit den boze waren. In Spanje was Franco nog steeds aan de macht, en wie wilde er nu naar een fascistisch land op vakantie? Griekenland was aan het einde van de jaren zestig een militaire dictatuur geworden, en de nieuwe bewindhebbers waren nog steeds niet te vertrouwen. Nee, een vakantie naar Chersonissos was uit den boze. Voetballen in Argentinië kon eigenlijk ook niet, het militaire regime van Jorge Videla moest gemeden worden. Freek de Jonge en Bram Vermeulen noemden het Bloed aan de paal, maar voetballer Dick Nanninga zei stoer, dat hij desnoods de kogels wel terug zou koppen. Toen Nederland steeds succesvoller werd in dat wereldkampioenschap, keek ook de studentflat naar de wedstrijden.
Ik geloof niet, dat principes erg aan mij besteed zijn Principiële discussies of politieke debatten op televisie vind ik verschrikkelijk. Ze maken mensen lelijk, tenminste, als je niet honderd procent hun mening deelt. Principes, hoe mooi ze ook klinken of er uitzien, ze polariseren en roepen strijd op. Nee, ik heb ze allang losgelaten. Ben ik dan iemand zonder ruggengraat, mis ik standvastigheid? Ik denk niet dat ik met alle winden meewaai, ik kan zeer vasthoudend zijn en mijn rug net zo recht houden als ieder ander.
Mijn probleem is, dat ik me bijna altijd kan verplaatsen in de ander, die meestal toch ook wel een beetje gelijk heeft, en vanuit zijn standpunt soms meer dan een beetje. Ik ben dus niet van de honderd procent, mijn principes gaan niet verder dan uitgangspunten. En daar kunnen we over praten.
#WOT: betekent Write on Thursday. Iedere donderdag verschijnt er een woord waarover je iets kunt schrijven, vloggen of ploggen. Laat een link achter naar je eigen blog onder het woord van die week zodat iedereen mee kan lezen.
De #WOT is bedacht door Karin Ramaker. Daarna is het overgenomen door Irene van Putten, vervolgens door Hendrik-Jan de Wit en nu dus door Martha Pelkman.
Leuk iets van je te lezen, Stephan, en zeker over een tijd die ook mij nog helder voor de geest staat.
Hartelijke groet,
Groeten terug, Simon. Altijd leuk iets van oude bekenden te horen. IK blijf schrijven, dus blijf lezen. Ik blijf tekenen, dus blijf kijken.