#WOT 18: Theater

Of ze nu, zoals in de hoogtijdagen van de Koude Oorlog, op de Dag van de Arbeid op het Rode Plein te Moskou gehouden werden, of zoals onlangs op de Dag van de Zon op het Kim Il Sung-plein in Pyongyang, ik heb het niet zo op militaire parades. Ondanks hun verschillen lijken ze op elkaar: politieke leiders en hoge militairen, die op een speciale tribune staan te kijken naar onafzienbare rijen militairen in een georganiseerde ritmische stoet. Installaties met raketten en sterk bewapende voertuigen, die trots aan de wereld worden getoond. Langs de route het volk, dat mag juichen en na afloop met een gerust hart huiswaarts kan keren, in de wetenschap dat hun leiders bereid zijn om hun land in een grootschalige oorlog te verdedigen en terug te slaan met nucleaire aanvallen. Altijd hoop ik dan weer dat aanval niet de beste verdediging zal blijken te zijn.
Nederland is beter in muzikale taptoes dan in militaire parades, en misschien is dat na de jarenlange bezuinigingen op defensie maar beter ook. Door gebrekkig onderhoud en het niet tijdig kunnen bijbestellen van reserveonderdelen is ons varend, vliegend en rijdend defensiematerieel niet goed inzetbaar. Met een pantservoertuig tijdens een parade stranden, omdat de versnellingsbak het begeeft, is niet bepaald een visitekaartje. Indrukwekkende tanks kan ons leger niet meer laten zien en de infanteriegevechtsvoertuigen, waarvoor nog wel onderdelen beschikbaar waren, zijn ver weg op missie.
De militaire parade, die mij nog het beste is bijgebleven is die van januari 2014. Bij de tweehonderdste verjaardag van de Koninklijke Landmacht kreeg onze koning voor het begin van de vaandelgroet een sabel overhandigd, waarvoor hij in ruil een muntje moest teruggeven. Messen en zwaarden moet je namelijk niet cadeau krijgen, dit brengt ongeluk en dat moet je afkopen. Maar het viel niet mee om met witte handschoenen aan een muntje uit de broekzak te vissen, en LuckyTV was er blij mee.
Theater ~ 1) Aanstellerij 2) Bioscoop 3) Cabaret 4) Gebouw voor kunst 5) Gebouw voor toneel 6) Komedie 7) Podiumkunst 8) Schouwburg 9) Toneel 10) Toneelgezelschap 11) Toneelkunst 12) Uitgaansgelegenheid
Nu ben ik niet echt een royalty watcher, maar het viel mij toch op dat onze koning ditmaal een ander uniform droeg dan bij zijn huwelijk. En hij had toch bij de marine gezeten, niet bij de landmacht? En waarmee had hij al die medailles en batons verdiend? Mijn nieuwsgierigheid was gewekt en ik ben op onderzoek uitgegaan.
Dat uniform werd al snel duidelijk. Onze koning heeft zijn diensttijd doorgebracht bij de Koninklijke Marine, maar had als reserveofficier tegelijkertijd hoge rangen bij landmacht, luchtmacht en marechaussee. Ieder onderdeel met een eigen uniform natuurlijk. Sinds zijn kroning heeft de koning het recht het uniform te dragen, dat hij ceremonieel en representatief het meest geschikt acht voor de gelegenheid. Maar omdat het staatshoofd in ons land boven de partijen moet staan, mag hij geen rangonderscheidingstekens op dat uniform dragen. Speciaal voor hem is er een onmilitair koninklijk distinctief ontworpen, opgebouwd uit de rijksappel, het rijkszwaard en de scepter. Ondanks dit wapenbeeld noemde een generaal dit uniform toch een kerstboom zonder ballen. Want wat is een militair zonder rangorde?
Resteren de onderscheidingstekens. Omdat ik mij niet kon herinneren dat onze voormalige kroonprins actief geweest is bij missies in Bosnië of Afghanistan, vroeg ik mij af waarom en waar hij al deze eretekens verdiend had. Daarvan zijn op internet natuurlijk handige overzichten te vinden, en ik denk eerlijk gezegd dat het Elfstedenkruisje hem de meeste moeite heeft gekost. Volgens de wet is de drager van de kroon al vijfmaal grootmeester met bijbehorende versierselen, als legerofficier kreeg hij na vijftien jaar een jeneverkruisje, het onderscheidingsteken voor langdurige dienst als officier. De inhuldigingen van zijn moeder en van hemzelf leverden twee medailles op, bij zijn huwelijk kwam er naast de trouwring ook nog een medaille bij. Bij de Johanniter Orde is Willem Alexander rechtsridder, goed voor een wit geëmailleerd gouden Johanniter kruis op de linkerborst. Bij deze protestants-christelijke ridderorde kan hij nog uitgroeien tot landcommandeur, een functie die sinds het overlijden van Prins Bernhard vacant is.
Buitenlandse reizen leveren ook heel wat linten en kruizen op, waarvan de Mexicaanse orde van de Azteekse Adelaar en de Thaise Orde van Chula Chom Klao het meeste tot mijn verbeelding spreken. Het is maar goed dat onze koning geen politieke of militaire macht heeft, want anders zou hem als drager van het grootkruis in de Orde van de Bevrijder van Venezuela nog heel wat werk te wachten staan in het land van de omstreden president Maduro.
Denk echter niet, dat ik kritisch sta tegenover dragers van operette-uniformen en kerstbomen zonder ballen. Sinds de hoesfoto’s van Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, het album van de Beatles dat binnenkort zijn vijftigste verjaardag viert, ben ik er zelfs een groot liefhebber van. Maar vooral ben ik voorstander van een ceremonieel koningschap in onze parlementaire democratie, en ik vind dat onze koning op militair gebied hierin het verst gevorderd is. Hoezee!
#WOT: betekent Write on Thursday. Iedere donderdag verschijnt er een woord waarover je iets kunt schrijven, vloggen of ploggen. Laat daar een link achter naar je eigen blog.
Bizar! Ik dacht dat de koning traditioneel gezien sowieso al opperbevelhebber van de krijgsmacht was… Ik wist wel dat dit vooral in naam zo was.