Tienermuziek was er eind jaren vijftig en begin jaren zestig op de Nederlandse radio nauwelijks te horen. Iedere vrijdag om vijf uur ’s middags een uurtje Tijd voor teenagers was alles, daarna werd de radio weer het domein van veel gepraat, operette en orgelspel. In Engeland was het niet veel anders en Lord Normanbrook, van 1964 tot 1967 voorzitter van de BBC, drukte het aldus uit: You can’t have popular music all the time, it would be like having the pubs open all day.

Dus heb ik Elvis, de Everly Brothers en Cliff Richard via de jukebox in de cafetaria leren kennen. Niet dat ik als vijfjarig jongetje mijn dubbeltje voor een puntzak patat in die jukebox gooide, maar er waren vaak grote jongen die dat wel deden en dan kon ik meegenieten van hun muzikale keuzes. Ook op de kermis werd er muziek gedraaid, en bij sommige van mijn vrienden stond er een platenspeler in de woonkamer, met daarnaast een stapeltje singles die oudere broers of zussen gekocht hadden. Hier was het vooral brave muziek: Ritme van de regen van Rob de Nijs of Hou je echt nog van mij Rockin’ Billy van Ria Valk.

En ineens waren daar de zeezenders, die handig het gat opvulden dat de officiële radiozenders in Nederland en Groot-Brittannië lieten vallen. Natuurlijk Radio Veronica, maar de Engelse piratenstations waren toch spannender: Radio Caroline, Radio London en Radio City. Huiswerk maken zonder transistorradio ging natuurlijk allang niet meer en als het om vijf uur ’s middags op Radio Veronica Clearasil time werd, draaide Radio London een kwartier lang afwisselend nummers van the Beatles en the Rolling Stones en was de keuze niet moeilijk.

Toen de single Help! van the Beatles al op de radio te horen was maar nog niet in de winkels lag, zochten mijn oudste broer en ik dagenlang alle piratenzenders af om dit nieuwe nummer te horen. Als Radio London het gedraaid had, gingen we naar Radio Caroline of Radio City en ondertussen legden we onze kwartjes, dubbeltjes en stuivers bij elkaar om aan drie gulden vijfennegentig te komen om de single te kunnen kopen, zodra deze uitkwam.

Water ~ 1) vloeistof die in zuivere toestand geen kleur, reuk of smaak heeft 2) zee, rivier, meer, kanaal 3) vloeistoffen die er min of meer als water uitzien 4) lichaamsvocht

In tegenstelling tot de andere zenders, die hun uitzendingen vanaf een schip buiten de territoriale wateren verzorgden, was Radio City gevestigd in een oud legerfort in de monding van de Theems. Toen ik er een foto van zag, kon ik me er eigenlijk niets bij voorstellen: het staketsel in zee leek in niets op wat ik me bij een fort voorstelde. Maar ik liet het voor wat het was en vergat het.

Twee jaar later, op maandag 14 augustus 1967, trad de Britse Marine Bill in werking, die medewerking aan buitengaatse radiostations strafbaar stelde. Na het draaien van het allerlaatste nummer, A day in the life van the Beatles, klonken op Radio London de eenvoudige slotwoorden: Big L-time is 3 o’clock and Radio London is now closing down. Zes weken later begon BBC Radio 1 met het uitzenden van popmuziek en mocht Flowers in the rain van the Move de spits afbijten. Ons restte Radio Veronica met Candlelight van Jan van Veen en Kom uit de bedstee mijn liefste van Egbert Douwe.

Momenteel valt er op dinsdagavond op NPO 2 te genieten van het reisprogramma Rond de Noordzee van de Belgische programmamaker Arnout Houben. In de tweede aflevering, De oversteek naar Engeland, gaan Arnout en zijn reismakkers per schip op zoek naar een oud, verlaten fort uit de Tweede Wereldoorlog, dat op instorten staat. Het zal toch niet waar zijn? Toch wel, en langzaam zie ik de contouren van een bijzonder vreemd bouwwerk van beton en staal scherper worden en ik denk onmiddellijk terug aan Radio City. Het wordt nog mooier, want de filmploeg heeft een drone meegenomen en maakt ook vanuit de lucht schitterende opnames van dit vreemde fort in zee.

Het Red Sands Fort was onderdeel van de Maunsell Sea Forts, die Engeland moesten beschermen tegen Duitse bommenwerpers. Ieder fort bestond uit vier torens met lichtere kanonnen, een toren met een zoeklicht en een controletoren. Bij elkaar vernietigden de forten in de Theemsmonding gedurende de oorlog in ieder geval een torpedoboot, 22 vliegtuigen en 31 V1-bommen. Het geheel ziet er nu in vervallen toestand bijna buitenaards uit, alsof de invasie vanaf Mars uit War of the worlds van H.G. Wells zojuist begonnen is. Ik kan mijn ogen bijna niet geloven.

Voor mij zijn er geen grotere verrassingen dan deze: een vergeten jeugdherinnering in zwart-wit, die plotseling en ongevraagd terug is van weggeweest, toegelicht wordt en een naam krijgt. Meer dan dit heb ik voor een geluksmoment niet nodig, hoewel de koppeling ervan aan de Tweede Wereldoorlog wel bijzonder paradoxaal is. Misschien gingen tijd en vergetelheid hier hand in hand en heeft het zeewater deze objecten losgeweekt van hun historische context.

WOT betekent Write on Thursday. Iedere donderdag verschijnt er een woord waarover je iets kunt schrijven, vloggen of ploggen. Laat bij Martha een link achter naar je eigen blog.