#WOT 22: Jongerentaal

05. Dresselhuysstraat

     0

Volgens ons, zijn leerlingen, had hij tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken gezeten met alleen een Engels woordenboek als tijdverdrijf. Onze Engelse leraar kende dat boek dan ook helemaal uit zijn hoofd, en hij was vast van plan al zijn kennis op ons over te brengen. Tijdens de eerste les van ieder nieuw schooljaar gaf hij alvast huiswerk op voor de rest van het jaar: voor iedere les moesten wij één bladzijde uit het gehate idioomboek Pitfalls leren. Overhoren deed hij niet direct, na tien lessen volgde er een onverbiddelijke idioomrepetitie. De studielast bouwde hij vakkundig op. Het eerste jaar hoefden we alleen de betekenis van Engelse woorden te kennen, het jaar daarop ook de Engelse vertaling van de Nederlandse woorden. En weer een klas hoger werd het aantal per les te leren bladzijden verdubbeld, zodat wij in de laatste twee jaren idioomrepetities van twintig pagina’s moesten wegslikken.

To get stoned stond niet in dat idioomboek, en om te kijken of zijn woordkennis met de tijd meegegaan was (daar hadden wij zo onze twijfels over) legden wij hem de tekst van Bob Dylan’s Rainy day women nrs. 12 & 35 voor, met als geestverruimend refrein: everybody must get stoned. Het was duidelijk geen Shakespeare, constateerde hij, en van dat gestenigd worden begreep hij niets. Teksten van beatmuziek waren trouwens niet de goede manier om Engels te leren, we konden ons beter richten op ons boek Rambles in Britain, vol met teksten over jolly good England. Het was duidelijk, deze man sprak onze taal niet.


Jongerentaal ~ het taalgebruik van jongeren, ook wel jeugdtaal genoemd. Verschillende vormen van jongerentaal zijn Murks en straattaal.


In datzelfde jaar verbood de BBC They’re coming to take me away ha-haaa! van Napoleon XIV, omdat het niet van goede smaak getuigde de spot te drijven met psychiatrische aandoeningen. Als staatsomroep meende de BBC een opvoedende taak te hebben, waar het ging om fatsoen en goede smaak. Zingen over seks (I want your sex – George Michael), politiek (Anarchy in the UK – Sex Pistols), de dood (Ebony eyes – Everly Brothers) of het f*-woord (John Lennon, Working class hero) was riskant; voor je het wist had de BBC je plaat in de ban gedaan. Sluikreclame werd ook niet toegestaan: de champagne in Lola van de Kinks smaakte eerst naar coca-cola, maar om voor de radio gedraaid te worden, veranderde Ray Davies dit in cherry cola.

Vanaf 1966 werden referenties aan drugsgebruik een nieuwe categorie. Dat je voor Eight miles high van de Byrds geen vliegtuig nodig had, ontging auntie toen nog. Maar tante leerde snel bij, en toen de elpee Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band van de Beatles uitkwam, werd het magistrale A day in the life onmiddellijk in de ban gedaan. Het zinnetje I’d love to turn you on zou de Engelse jeugd kunnen aanzetten tot drugsgebruik. Over de relatie tussen Lucy in the sky with diamonds en LSD werd ernstig getwijfeld; misschien kwam Lucy echt uit een kindertekening van Julian Lennon.  Het nummer mocht hooguit in de avonduren gedraaid worden.

In Nederland hadden wij geen last van deze vorm van censuur. Monkey on your back van de Outsiders ging over heroïneverslaving, maar ouders en leraren maakten zich drukker om het lange haar van Wally Tax, dan om wat hij zong. De Motions zongen Tonight will be stoned, en iedereen zong vrolijk mee. She likes weeds van de Tee-Set? Natuurlijk, geen probleem. Hier was Sgt. Pepper’s gewoon een verre plaat, die Boudewijn de Groot en Lennaert Nijgh inspireerde tot het maken van de elpee Picknick. Wat zou de BBC van Lennaerts Ballade van de vriendinnen voor één nacht gevonden hebben?

Van wie wij wel last hadden, was Patricia Paay, toen nog alleen Patricia. Wie durfde na haar Je bent niet hip, je bent niet knap, je drinkt geen bier maar tomatensap het modewoord hip nog langer te gebruiken? En het woordje mieters hadden wij nog maar net vervangen door blits, toen dit door reclamejongens gekaapt werd om allerlei blitse producten te verkopen aan de kapitaalkrachtige jeugd van Nederland. Hip en blits? Nee, vanaf toen niet meer.

Vorige week was ik in een keurige herenmodezaak, waar ik werd geholpen door een uitermate correcte verkoopster van middelbare leeftijd. Een generatiegenoot dus. Toen ik in een gele pantalon met bijpassend kleurrijk bloemetjesoverhemd het pashokje uitstapte, riep ze vol enthousiasme: Gaaf! Ik heb heel wat moeten overwinnen om broek en shirt toch te kopen.

Ik ben te oud voor onwijs gaaf, of zelfs maar gaaf. Deze voormalige blitskikker hoopt straks niet in een vet cool verzorgingstehuis terecht te komen. Huize Avondrood past beter bij mij.

 

#WOT: betekent Write on Thursday. Iedere donderdag verschijnt er een woord waarover je iets kunt schrijven, vloggen of ploggen. Laat een link achter naar je eigen blog onder het woord van die week zodat iedereen mee kan lezen.

De #WOT is bedacht door Karin Ramaker. Daarna is het overgenomen door Irene van Putten, vervolgens door Hendrik-Jan de Wit en nu dus door Martha Pelkman.

 

 

 

 

Print Friendly, PDF & Email

Post-navigatie:




Wat je niet wil missen:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

%d bloggers liken dit: