Kleinzoon heeft de kracht van het k-woord ontdekt, en het klinkt akelig uit de mond van een zesjarige. Mijn schoonmoeder zei het al, het lijkt wel of grof taalgebruik met het brood meegebakken wordt. Kinderen hoef je geen schuttingtaal te leren, dat doen straat en schoolplein wel voor je. Maar hoe krijg je dit taalgebruik omgebogen? Na iedere vloek de mond laten uitspoelen met zeep klinkt erg gedateerd, voor straf een dubbeltje in een spaarpotje laten stoppen is ook niet meer van deze tijd. Maar hoe dan wel?

Heel geduldig legde mijn dochter uit dat haar beide oma’s aan een vorm van kanker waren overleden, en dat het gebruik van het k-woord bij haar heel nare herinneringen opriep. De volgende stap was het vertellen dat iedereen wel iemand kent die aan deze ziekte is overleden, dus dat het gebruik van dit woord ook iedereen pijn kan doen. Natuurlijk wilde kleinzoon namen horen, want hij was nog niet helemaal overtuigd. Helaas waren er voldoende familieleden en kennissen om als bewijs aan te voeren en het werd hierdoor een wat droevig gesprek. Het bracht bij kleinzoon wel de voorzichtige bereidheid om de naam van de ziekte niet meer op deze manier te gebruiken.

Maar wat moet je dan zeggen om je positie op het schoolplein te handhaven, om niet als een watje over te komen? Het vinden van aanvaardbare alternatieven werd nog een hele zoektocht, die begon bij geliefde krotenkoker. De twee k’s bekken natuurlijk lekker, vooral onder de rook van Rotterdam, maar kleinzoon wilde natuurlijk weten wat een krotenkoker is. Mijn dochter vertelde dat kroten hetzelfde zijn als rode bietjes, en dat zij op zaterdag ooit bij een groenteboer gewerkt had en daar pannen vol keiharde bietjes had moeten koken. Zij was dus professioneel krotenkoker geweest en het woord werd geaccepteerd.

Stoethaspel = 1) onhandig, onbeholpen persoon 2) stoetel 3) kluns 4) lummel

Of er nog ander mogelijkheden waren? Natuurlijk passeerde iedere menselijke variant in geestelijke ontwikkeling de revue. Om uit te leggen dat idioot als scheldwoord eigenlijk net zo verwerpelijk is als mongool bleek lastig, al was het inzicht dat mongol duidde op iemand met het syndroom van Down blijkbaar nieuw.

Er kwamen veel samenstellingen met het vrouwelijk geslachtsdeel als vervangende k-woorden voorbij, maar een echte verbetering was dit niet. Ook het mannelijk lid kwam langs. Pikkie noga, lulletje rozewater, nog wat steviger aangezet als lul-de-behanger of kortweg boerenlul. Op dit punt kon ik het niet nlaten om onze buurvrouw van vroeger te citeren, die vanuit de keuken haar zoon boos toeriep: Je bent al net zo’n boerenlul als je vader! Twee vliegen in één klap.

Kleinzoon begon bij dit alles toch wat bedenkelijk te kijken, want van zijn stoere jargon bleef niet veel over. Dus zochten we nog meer alternatieven. Het is jammer dat hij nog net te jong is voor de avonturen van Kuifje, want ik had hem wel willen wijzen op het gevarieerde arsenaal aan scheldwoorden en krachttermen van kapitein Haddock. Maar woorden als anakolouth, ectoplasma, knuppelfenomeen, kwistenbiebel, sokkenloper, suikerwaterdrinker of zoetwateradmiraal klinken uit de mond van een dronken zeeman uit de vorige eeuw toch wel wat geloofwaardiger dan op een hedendaags schoolplein.

Ik probeerde het nog met het woord stoethaspel, maar de blik in de ogen van kleinzoon vertelde me genoeg. Zo’n raar woord ging hij niet gebruiken. Hij had trouwens genoeg van onze moraliserende praatjes en was ook niet van plan eerst tot tien te tellen. Hij vroeg of hij buiten mocht gaan spelen. Toen ik een uurtje later naar mijn auto liep, kwam hij naar me toe en zei glimlachend: Opa, je bent een krotenkoker! Het klonk bijna als een compliment.

#WOT betekent Write on Thursday. Iedere donderdag publiceert alimolenaar.nl een woord waar je over mee kunt schrijven. Je kunt op ieder moment instappen.