In de Griekse mythologie is Hypnos, de zoon van de Duisternis en de Nacht, de personificatie van de slaap. Zijn tweelingbroer is de Dood en zijn drie zoons, de droomdemonen, brengen ons angstige of fantastische dromen. Van hen is Morpheus de bekendste. Hypnos en Morpheus zijn goede vrienden van mij, want ik slaap graag en heb een hekel aan wakker liggen. Iedere avond ben ik weer benieuwd welke dromen Morpheus mij die nacht gaat brengen.

Dat is wel eens anders geweest. Er was een periode dat ik ’s avonds niet in slaap wilde vallen, omdat ik er geen idee van had via welk mechanisme ik dan ’s ochtends weer wakker zou worden. Het kostte mij moeite die controle uit handen te geven. Misschien was ik in die tijd tot het jeugdige inzicht gekomen dat ook ik een sterfelijk mens ben en waren slaap en dood iets te dicht tegen elkaar aangekropen. Dit idee-fixe is geruisloos verdwenen en het enige wat ik eraan over gehouden heb is een afkeer van complete duisternis. Voor mij geen verduisterende gordijnen van zwaar fluweel, ik zie graag wat als ik in slaap val. Zelfs zonder bril op.

Afgelopen week lag ik dan toch even wat langer wakker dan normaal. Het was warm, de ramen stonden open en buiten hoorde ik de geluiden van de nacht. Geen nachtegalen of kwakende kikkers in een sloot, maar optrekkende motoren en in de verte een vage sirene. Ik besloot schaapjes te gaan tellen, eindelijk had ik daar eens de gelegenheid toe. Maar mijn schapen hadden geen zin in een slaapverwekkende vertoning, ze liepen om het hek heen of sprongen weer terug en lieten de border collies tevergeefs blaffen. In deze chaos was tellen onmogelijk en toen ik dat idee losliet, viel ik vanzelf in slaap. Bij het wakker worden vroeg ik mij af of dat schaapjes tellen nu geholpen had of niet.

Slaap ~ 1) Bedrust 2) Behoefte aan rust 3) Deel van een hoofd 4) Deel van het gelaat 5) Deel van het gezicht 6) Deel van het hoofd 7) Deel van het lichaam 8) Dutje 9) Korte slaap 10) Lichaamsdeel 11) Maf 12) Nachtrust 13) Niet wakker zijn 14) Onbenullig 15) Rust 16) Rust aan het hoofd 17) Rusttoestand 18) Saai 19) Toestand van rust 20) Toestand van vrede

Mijn moeder vertelde ooit dat ze gedroomd had dat ons huis in brand stond. Toen ze uit deze droom ontwaakte, rook ze inderdaad een brandlucht en deze bleek uit onze keuken te komen. De rubberen slang van het gasfornuis was losgeschoten en het vrijstromende gas had vlamgevat. Trots had mijn vader hieraan toegevoegd dat hij onmiddellijk de gaskraan had dichtgedraaid en hiermee groter onheil had voorkomen. De schade was beperkt gebleven tot een nieuwe gasslang en het opnieuw witten van de keuken. Gelukkig maar, want ik was nog maar een baby en had geen schijn van kans gehad.

Meer dan vijftig jaar later droomde ik dat ik droomde. Ditmaal stond mijn eigen huis in brand en in mijn gedroomde droom werd ik wakker in een rode gloed. Ik rook een brandlucht maar tegelijkertijd twijfelde ik ook, want mijn halfbewuste ik kwam stilaan tot het besef dat ik die oude moederlijke droom herbeleefde. Vol verwarring werd ik wakker. De brandlucht was weg, de slaapkamer was duister, maar ik was er niet gerust op. Als eerste liep ik naar beneden, naar de keuken, maar daar was alles in orde. De rode cijfers op de magnetron vertelden me dat het kwart voor vijf was. Ook op zolder was er niets aan de hand, de cv-ketel brandde normaal en de kinderen lagen rustig te slapen. Enigszins gerustgesteld ging ik weer liggen, maar van slapen kwam niet veel meer. Wat had deze lucide droom mij willen zeggen?

Misschien is overlijden in je slaap een mooie dood, maar de dood tegenkomen in je slaap is een regelrechte nachtmerrie. Ik was veertien en binnen een maand droomde ik tweemaal dat de aarde verging, beide keren door een atoomaanval. De eerste keer was ik thuis, de tweede keer stond ik op de Afsluitdijk en beide keren was ik alleen. Het begon met een enorme knal, waarop aan de horizon een paddenstoelwolk verscheen, die drukgolven voortstuwde en steeds groter werd. Overal was paniek, mensen vluchtten alle kanten op, maar aan de verzengende hitte was niet te ontkomen. Ik zag mensen verbranden, verdampen zelfs en wist: ik ga de morgen niet halen. Ik liet me gaan en werd die ochtenden angstig wakker. Blij dat de nachtmerrie voorbij was, maar niet erg gerust op de toekomst.

Inmiddels weet ik dat dromen vaak het tegenovergestelde betekenen van wat ze laten zien. Die atoombom was ik zelf,  de puber in mij voelde zich hulpeloos en klem gezet door de veeleisendheid van ouders en school. Die droom liet mij zien dat ik op het punt stond in een niets ontziende en alles verzengende woede uit te barsten. En soms denk ik nu: had ik dat toen maar laten gebeuren, het had me waarschijnlijk goed gedaan.

WOT betekent Write on Thursday. Iedere donderdag verschijnt er een woord waarover je iets kunt schrijven, vloggen of ploggen. Laat bij Martha een link achter naar je eigen blog.