#WOT 23: Snateren
Wie verzamelt er tegenwoordig nog sigarenbandjes? Want wie rookt er nog gematteerde of ongematteerde bolknakken? De bron van deze verzameling is inmiddels zo goed als opgedroogd en de laatste sigarenwikkels liggen op verzamelaarsbeurzen naast de lucifermerken en suikerzakjes. Waarmee niet gezegd is dat verzamelen op zich verdwenen is, alleen de voorwerpen veranderen door de jaren heen. Waarschijnlijk heeft het door Marktplaats en Catawiki zelfs een nieuwe impuls gekregen.
Verzamelen is het bijeenbrengen van gelijksoortige objecten, waarvan verschillende varianten bestaan, en daarmee leent vrijwel alles om ons heen zich tot verzamelobject. Gratis of goedkope voorwerpen worden een verzameling, de duurdere varianten worden een collectie. Onbeheersbare verzameldrang van niet-kapitaalkrachtige mensen leidt tot een huis vol waardeloze rommel, rijke mensen brengen hun verzamelwoede onder in musea. Het is van alle tijden en van alle maatschappelijke klassen.
Natuurlijk werd er in huize Koopmans in de jaren zestig ook driftig verzameld. Met twee net iets oudere broers was het belangrijk mijn eigen verzamelniche te vinden, want blijkbaar was op dit gebied het gewoonterecht van toepassing en werden concurrerende verzamelingen in één huis niet toegestaan. Hiermee waren schelpen, mineralen en fossielen, suikerzakjes en postzegels uitgesloten, maar voor mij bleven in ieder geval vogelplaatjes over. Deze zaten in ieder pakje sigarettenvloeitjes van het merk Rizla+ en natuurlijk hoorden er verzamelalbums bij. Maar er was één klein probleem: mijn ouders rookten sigaretten, zodat ik afhankelijk was van hun shag rokende collega’s en kennissen. Dat ging mij niet snel genoeg.
Snateren = 1) geluid van eend, gans of kalkoen 2) kakelen 3) kletsen
Daarom vergrootte ik mijn verzamelgebied tot vogelplaatjes in het algemeen, knipte afbeeldingen van vogels uit tijdschriften en kranten en plakte deze met behulp van een flesje GimGom in een plakboek met een ringband, die het uitdijen van de bladzijden kon opvangen. Van al mijn plakboeken heeft er eentje alle verhuizingen overleefd, ook die van Marketttenweg 16 naar Dresselhuysstraat 8 in Dordrecht, want voorin heb ik keurig ook mijn nieuwe adres vermeld.
Het is niet echt een plakboek, maar een schrift met een dikke, zwart gemarmerde kaft dat dus wel bol staat van de lijm en de plaatjes. In een kinderlijk handschrift heb ik de pagina’s genummerd en de ontbrekende namen van de vogels onder hun afbeelding geschreven. Erg specifiek ben ik hier niet in, iedere meeuw is een meeuw en iedere papegaai blijft een papegaai, van de hyacintblauwe ara tot aan de witkuifkaketoe.
In het middelste deel van het schrift zit een mooie verzameling van 95 kauwgomplaatjes met bijna karikaturale afbeeldingen van vogels uit de hele wereld, waaronder naast de Mexicaanse toekan, de krokodilwachter en casuaris ook de ekster, de spreeuw en de grutto. Ik denk dat hier al bijna een draaipunt in mijn verzamelingen zichtbaar wordt, want de kauwgom die ik hierna kocht bevatte plaatjes van de Beatles. Na de verhuizing verschoven mijn interesses, de plakboeken bleven in de kast liggen en ik raakte in de ban van de Top 40.
Nee, ornitholoog ben ik dus niet geworden, zelfs geen vogelaar. Het kwam niet eens bij me op dat vogels ook geluid maakten en dat je ze aan hun notenspel kunt kennen, zoals Eva van Boudewijn de Groot en Lennaert Nijgh dat kan.
Het geluid van de merel kan ik inmiddels wel duiden, het irritante geloei van een nijlgans al helemaal, maar al het andere getsjilp, gekwetter en gefluit is voor mij nog steeds naamloos. Krijst een mantelmeeuw anders dan een kokmeeuw, snatert een wilde eend anders dan een bergeend? Ik zou het niet weten, maar het nummer And your bird can sing van de Beatles herken ik bij de eerste klanken.
Bij alle zeven verhuizingen na de Dresselhuysstraat zijn hun singles en elpees meeverhuisd, ik ben er geen enkele kwijtgeraakt. Sterker nog, ook alle Beatles-singles van mijn oudste broer, waaraan ik heel wat kwartjes en dubbeltjes heb meebetaald om aan drie gulden vijfennegentig te komen, staan hier in mijn kamer. Zij zijn het levende bewijs voor de waarheid van het gezegde: probeer alles en behoud het goede.
#WOT betekent Write on Thursday. Iedere donderdag publiceert alimolenaar.nl een woord waar je over mee kunt schrijven. Je kunt op ieder moment instappen.