Is huilen een teken van sterkte, of van zwakte? Als ik mijn vader mocht geloven was het dat laatste, want hij had een hekel aan waterlanders. Zijn laatste tranen waren in de oorlog opgedroogd in Kamp Amersfoort, en ik denk dat hij zich voorgenomen had nooit meer iets van zwakte te tonen. Bovendien had hij, naast twee broers, zes zussen die menig traantje wegpinkten. Vrouwentranen waren volgens mijn vader niet meer waard dan een dubbeltje per emmer.

Mijn moeder heb ik eveneens nooit zien huilen, ook haar tranen hadden de bevrijding in 1945 niet overleefd. Haar vader en oudste broer waren kort daarvoor overleden, en zij moest van zichzelf sterk zijn. Sterker dan ze in werkelijkheid was waarschijnlijk, want met het  zichzelf afsluiten voor haar verdriet, sloot ze zich ook af voor vrolijkheid en plezier. Haar emotionele speelveld was hiermee erg klein geworden, zo klein dat ik mij in de toespraak op haar begrafenis afgevraagd heb waarom ik haar nooit voluit had zien lachen, waarom ik haar nooit had zien huilen. Ik trok toen de voorzichtige conclusie dat de tranen plaatsgemaakt hadden voor haar kenmerkende vastberadenheid, die af en toe veranderde in onverzoenlijkheid of koppigheid.

Huil maar als je moeder begraven wordt, zei mijn vader tegen mij, als ik huilend thuiskwam omdat ik gevallen was, of omdat mijn broers iets van mij afgepakt hadden.  Ik was mijn tranen sneller kwijt dan mijn melkgebit. En toen mijn moeder vijftig jaar later inderdaad begraven werd, hield ik het met gemak droog. Mijn broers trouwens ook. Het moet voor familie en bekenden een vreemd schouwspel zijn geweest: vier mannen, die totaal geen weg wisten met hun emoties en elkaar dus ook niet tot steun konden zijn.

Sterk ~ 1) Aanzienlijk 2) Allemachtig 3) Aanmerkelijk 4) Bedreven 5) Bestand 6) Bitter 7) Braaf 8) Buitenmate 9) Boud 10) Bestendig 11) Compact 12) Considerabel 13) Duurzaam en stevig 14) Duurzaam 15) Drastisch 16) Doortastend 17) Doordringend 18) Dapper 19) Eerlijk 20) Erg 21) Energiek 22) Fiks 23) Forte (muz.) 24) Forto 25) Fors 26) Flink uit de kluiten gewassen

Ziek zijn bestond volgens mijn vader ook niet, dat was allemaal aanstellerij. Natuurlijk vertoonde ons lichaam wel eens een technisch mankement, voor een gebroken been of een tekort aan insuline was een rationele verklaring. Daar kon hij goed mee leven. Maar met psychosomatische klachten moest je niet bij hem aankomen. Als keurmeester vergeleek hij het menselijk lichaam graag met dat van een koe, en koeien hadden van al die dingen geen last. Dat ik na het overlijden van mijn moeder, nog geen maand na het overlijden van mijn jongere zus, depressieve klachten had, durfde ik hem nauwelijks te vertellen. Overspannen zijn was iets voor luie huisvrouwen, die te weinig om handen hadden.

Natuurlijk zijn er in mijn leven veel momenten geweest, waarop ik hartverscheurend had willen snikken, onbedaarlijk had willen huilen. Maar de tranen kwamen niet, ervoor in de plaats kwam een brandend gevoel van binnen, dat mij langzaam verteerde, omdat het geen uitweg vond. Maar ik wilde niet worden zoals mijn vader, en ik verafschuwde de onverzoenlijke houding van mijn moeder. Ik zag maar één uitweg: ophouden met sterk zijn. Binnen een half jaar was de therapeute mijn beste vriendin; onze relatie heeft bijna vijf jaar geduurd.

Het was een ingrijpende verbouwing, één voor één werden de muren van mijn referentiekader gesloopt, terwijl er in het begin niets voor terugkwam. Kaalslag alom, en het enige waar ik aan vast kon houden was de overtuiging, dat ik niet terug wilde naar hoe het geweest was. Ik had genoeg van al die grijze tonen, van alle pasteltinten. Ook ik wilde eindelijk groots en meeslepend kunnen leven.

Zover is het gelukkig niet gekomen. Na de verbouwing bleken er nog heel veel waardevolle normen en herinneringen teruggezet te kunnen worden. In de betere versie van mijzelf is gelukkig nog dat kleine, onbevangen en enigszins naïeve jongetje terug te vinden. Hij durft nog steeds niet buiten de lijnen te kleuren, maar heeft wel geleerd om zelf eerst die lijnen te tekenen.

En huilen? Dat gaat me nog steeds niet goed af, maar ik zit er niet meer zo mee. Inmiddels weet ik dat degenen die het meest huilen, niet altijd het grootste verdriet hebben. Misschien dat echte mannen tegenwoordig wel moeten kunnen huilen, ik houd het bij een roze polo. Dat is mij mannelijk genoeg.

#WOT: betekent Write on Thursday. Iedere donderdag verschijnt er een woord waarover je iets kunt schrijven, vloggen of ploggen. Laat een link achter naar je eigen blog onder het woord van die week zodat iedereen mee kan lezen.

De #WOT is bedacht door Karin Ramaker. Daarna is het overgenomen door Irene van Putten, vervolgens door Hendrik-Jan de Wit en nu dus door Martha Pelkman.