Is het uit liefde voor muziek begonnen? Herkende mijn jeugdige onrust een metgezel in het geluid van drie gitaren en een drumstel? Of was er in mij een leegte aan het groeien die mijn ouders niet wisten te vullen?

Als tienjarige wist ik het antwoord op deze vragen natuurlijk niet, sterker nog, ik was niet eens in staat deze vragen te formuleren. Maar de platenzaak riep en zou nog jaren blijven roepen, totdat de laatste cd-winkel zijn deuren sloot.

Inmiddels weet ik dat het met mijn liefde voor muziek wel meevalt, want naast gitaren en een drumstel was er ook de zang, en meer en meer ging ik erop letten wat dit me te vertellen had. In het begin was het vooral goed voor mijn Engelse woordenschat en tussen de regels door hield ik aan alle haat- en liefdesliedjes een raadselachtig beeld van de omgang met meisjes over.

Het weerhield mij er niet van om toch weer zo snel mogelijk vier gulden bij elkaar te sparen voor mijn volgende single, want plaatjes draaien ontwikkelde zich in een rap tempo tot een primaire levensbehoefte, waarvoor ik zelfs de snackbar links kon laten liggen.

Winkelcentrum Crabbehoff in Dordrecht kende maar één platenzaak, Radio Cohen, en eigenlijk was de verkoop van grammofoonplaten ondergeschikt aan die van radio- en televisietoestellen. Daarom ging ik altijd met enige schroom de winkel binnen, maar die schroom weerhield me er niet van twee dagen later weer terug te komen. Mijn vingers gleden liefkozend door de alfabetisch geordende platenbakken en alleen als ik geld had om een single te kopen, koos ik er een paar uit om te laten draaien.

Dan stond ik met een halve koptelefoon, die er uitzag als een handdouche, aan mijn oor te luisteren om de beslissing te bevestigen die ik thuis al genomen had. Want natuurlijk wist ik welke single het werd, maar dit moment van uitgestelde behoeftebevrediging wilde ik zo lang mogelijk rekken. Tussen al het vinyl en de begerenswaardige afspeelapparatuur kwam er een weldadige rust over me en het leven knipoogde naar mij.

Ritueel = 1) ceremonie 2) eredienst 3) kerkelijk of religieus gebruik 4) cultusgebruik 5) vaste handeling

Nog sneller dan mijn pubertijd ontwikkelden zich de teksten bij de muziek. Protestliederen keerden zich tegen de Vietnamoorlog en waarschuwden voor kleinburgerlijke idealen, psychedelische visioenen vermengden zich met Oosterse wijsheden en als een spons zoog ik alles op.

De bakjes met singles werden bakken met elpees en hoewel het sparen ervoor langer duurde, bleef de aandrang sterk genoeg. Misschien werd hij zelfs wel groter, want het waren de jaren waarin ik op school naar huis verlangde en thuis misschien toch maar weer liever op school was.

Muziek werd een levensbehoefte, helemaal toen singer-songwriters als Cat Stevens en Leonard Cohen naar voren stapten en John Lennon de verdrongen emotionele pijn uit zijn jeugd omzette in songs waarin ik me voorzichtig meende te herkennen. Ik was niet langer alleen, ik had medestanders die mijn leegte beter onder woorden konden brengen dan ik dat zelf kon. De randen van mijn schoolschriften vulden zich met hun teksten en ik vond hierin de motivatie om vol te houden.

Met terugwerkende kracht werd ik Nowhere man van de Beatles, ik was The loner van Neil Young en de elpees van Leonard Cohen draaide ik zo vaak, dat mijn ouders zeiden dat ze de achterkant er bijna doorheen konden horen.

De platenzaak werd een bedevaartsoord, de behoefte herkenning te vinden deed nieuwe rituelen ontstaan. Wekelijks deed ik een ronde langs de platenzaken van Dordrecht, toen ik in Utrecht ging studeren kende ik die zaken eerder dan de universitaire bibliotheek of een stamkroeg.

Geluk was een plastic tasje met een nieuwe elpee, waarvan ik de aankoopdatum thuis onmiddellijk op de binnenhoes noteerde. Voorzichtig liet ik het zwarte vinyl tussen duim en vingers balanceren, pakte de plaat bij de randen vast en legde deze zonder vingerafdrukken achter te laten op de draaitafel. Terwijl de naald zich in de begingroef liet zakken, leunde ik voorzichtig achterover en kon tegelijkertijd niet wachten nieuwe woorden te horen om mijn innerlijke leegte mee te vullen.

Mijn hoofd vulde zich met teksten, maar mijn hart bleef leeg. Zoals anderen konden citeren uit palmen of uit uitspraken van voorzitter Mao, zo had ik wijsheid uit tekstflarden paraat die mij konden vertellen welk emoties bij welke situatie pasten. Ik had een sluiproute ontdekt die mij nog jaren op de been zou houden en had niet in de gaten dat ik mijzelf afhankelijk gemaakt had van geleende woorden.

Het zou nog tot mijn vijftigste duren, voordat mijn gevoel zijn eigen taal leerde spreken en gaandeweg heb ik minder behoefte gekregen aan vervangende bezweringsrituelen. Maar er is nog steeds geen platenzaak die ik achteloos voorbij kan lopen.

#WOT betekent Write on Thursday. Iedere donderdag publiceert alimolenaar.nl een woord waar je over mee kunt schrijven. Je kunt op ieder moment instappen.