Volgens het CBS verhuizen mensen gemiddeld zeven keer in hun leven. Zelf zit ik nu op elf keer, misschien twaalf als ik de verhuizing van mijn ouders meetel, toen ik op een studentenflat woonde en het stapelbed in het weekeinde voortaan ergens anders stond. De wasmachine trouwens ook.

Inmiddels woon ik al meer dan zevenendertig jaar in hetzelfde huis, hetgeen duidelijk maakt dat verhuizen vooral iets uit mijn jeugd en jongvolwassenheid geweest is. Daarin ben ik niet uniek, want volgens hetzelfde CBS nemen bij de meeste mensen de verhuisbewegingen na die fase af.

In augustus 1958 kwam ik vanuit het Overijsselse Gramsbergen in Dordrecht terecht, in een dienstwoning boven het plaatselijke abattoir. Mijn vader was keurmeester van vee en vlees en kon hier de tijdelijke aanstelling bij de gemeente Hardenberg omzetten in een vast dienstverband, iets wat voor hem als vader van inmiddels vier kinderen een opluchting geweest moet zijn.

Zo kwamen wij in twee stappen vanuit Friesland in het westen terecht en ik herinner me vooral nog de grote plattegrond van Dordrecht, die in de keuken aan de muur hing en ons gezin wegwijs moest maken in de grote stad.

Het nadeel van een dienstwoning is dat het werk nooit ver weg is. De directeur woonde in het grote huis aan de andere kant van de toegangspoort, naast ons woonde de chef van de technische dienst. ´s Avonds konden we de koeien horen loeien in de stallen op het slachthuisterrein, op sommige ochtenden werden we gewekt door de lange rij klanten voor de vrijbank, waar vlees binnen 24 uur na slachting tegen een gereduceerde prijs verkocht werd.

De verouderde woning ging mijn ouders steeds meer tegenstaan en zes jaar later verhuisden we naar de nieuwbouwwijk Crabbehof, naar een rijtjeswoning met vier slaapkamers onder een plat dak. Mijn oudste broer en zusje kregen een eigen kamer, voor mijn andere broer en mijzelf kwam er een nieuw stapelbed. Onze slaapkamer keek uit op de katholieke jongensschool Don Bosco, en in tegenstelling tot mijn broer, die inmiddels in de zesde klas zat en het laatste schooljaar op zijn oude school wilde afmaken, voelde ik er weinig voor om tweemaal per dag dat eind te fietsen.

Blijkbaar was er niet veel dat mij aan mijn oude klasgenoten bond en ik koos voor mijn gemak. In de laatste maanden van de vijfde klas, en in de hele zesde klas, hoefde ik alleen maar de straat over te steken om op school te komen.

Koffie = 1) bruine, geurige drank 2) genotmiddel 3) slaapwerend middel 4) bakkie troost, leut of pleur  5) op de koffie komen = van een slechte kermis thuiskomen

Maar ik kwam er al snel achter dat de ene school de andere niet is. Mijn nieuwe klas telde niet veel meer dan twintig leerlingen en de samenstelling ervan was behoorlijk divers. Een paar jongens kwamen iedere dag met de bus uit Strijen en met hen moest je geen ruzie krijgen, ze waren potig en altijd samen. De gemiddelde leeftijd lag hier ook een stuk hoger, zittenblijven kende voor een aantal klasgenoten geen geheimen meer. In een hoek van het schoolplein stonden ze stiekem te roken, namen de Muziek Expres mee en wisselden vieze boekjes uit. Het waren jongens die je beslist te vriend moest houden.

Buiten dat was mijn laatste jaar op de lagere school een makkie. Het algemene niveau was hier niet erg hoog, het tempo lag in ieder geval laag en ik had tijd genoeg om tussendoor allerlei klusjes en karweitjes te mogen doen.

Al snel vond ik een manier om die klasgenoten te vriend te houden, want dankzij mijn foutloze dictees mocht ik de schriften van de anderen nakijken en voor het over het hoofd zien van een paar fouten mocht ik zelfs de Muziek Expres lenen. Aan vieze boekjes was ik nog niet toe, als ik ze al mee naar huis had durven nemen.

Ik gaf de planten water, maakte het aquarium schoon, telde samen met een klasgenoot voor alle klassen de flesjes lauwe schoolmelk uit, en bracht deze naar de verschillende lokalen. Na het speelkwartier haalden we de lege flesjes weer op, verwijderden de zilveren doppen en deden deze in een grote zak. De opbrengst hiervan was voor de missie, net als de ingezamelde oude brillen en brillenglazen die in hetzelfde berghok bewaard werden.

Mijn favoriete taak was toch wel koffiezetten. Dit was nog handwerk, met een fluitketel, een koffiepot en een filter, en met strakke instructies over het aantal schepjes koffie en de hoeveelheid water. Het was stil in de hal van de school, soms hoorde ik een klas tafels opzeggen. Ik genoot van mijn vrijheid, in het keukentje rook het heerlijk en het leek of iedere onderwijzer ineens een stuk vriendelijker was als ik op de deur klopte en binnenstapte met een kopje koffie.

De tol voor dit alles betaalde ik aan het einde van het schooljaar. Begin juni moest ik toelatingsexamen doen voor het gymnasium in Rotterdam, en er kwam en lichte paniek over mij toen ik de opgaven voor rekenen zag. Bepaal het K.G.V. van 168 en 480. Ik had geen idee waar die afkorting voor stond, laat staan hoe ik deze som moest maken. Vier vragen verder las ik: Bepaal de G.G.D van 2772 en 4356 en mijn maag kromp samen. Ik had geen flauw benul en kon alleen met trillende hand opschrijven: Dit hebben we op school niet behandeld.

Waarschijnlijk wist ik wel wat de hoofdstad van Ceylon was, of waarom je beter per zeeschip van Paramaribo naar Nieuw Nickerie kon gaan dan per auto. Het dictee zal, naast het benoemen van werkwoorden en het op redekundige wijze ontleden van een aantal zinnen, wel goed zijn gegaan en natuurlijk heb ik geweten waarom wij de Gouden Eeuw zo noemen. Want twee weken later lag er tot grote teleurstelling van mijn ouders een brief op de mat, waarin ik uitgenodigd werd voor een herexamen rekenen, inclusief kleinste gemene veelvoud en grootste gemene deler.

Ik moet het voordeel van de twijfel gekregen hebben, want op de eerste dag na de zomervakantie zat ik op het station van Dordrecht naast mijn oudste broer in de sneltrein van 8.19 uur naar Rotterdam C.S. Zeven lange jaren later haalde ik mijn diploma, met op mijn cijferlijst maar één onvoldoende: een vijf voor algebra, mijn enige exacte vak.

#WOT betekent Write on Thursday. Iedere donderdag publiceert alimolenaar.nl een woord waar je over mee kunt schrijven. Je kunt op ieder moment instappen.