Ik heb een haat-liefde verhouding met mijn introversie. Als ik moest kiezen tussen twee weken op een onbewoond eiland of met een groep in een Big Brother-huis, koos ik zonder aarzelen voor dat eiland. Maar iedere introvert heeft op zijn tijd ook andere mensen nodig en ik weet zeker dat na een paar dagen de eenzaamheid toch zou toeslaan. Alleen zijn is leuk wanneer je er zelf voor kunt kiezen, en daarnaast de luxe hebt van mensen om je heen die dit alleen-zijn kunnen onderbreken. Dit klinkt egoïstisch, maar het is eigenlijk een win-winsituatie. Met een opgeladen accu kan ik me beter inleven in de ander, spiegelen en luisteren als de beste. Op zulke momenten geniet ik van onze interactie en kan ik veel teruggeven. Tot mijn accu weer leeg is en ik weer even tot mezelf terugkeer.

Of ik als individualist geboren ben, of dat dit meer het resultaat van mijn opvoeding is, weet ik niet; waarschijnlijk ligt de waarheid in het midden. Ik wist ook niet dat ik introvert was en heb jaren geleefd volgens extraverte normen. Want de wereld, waarin ik opgroeide, ging makkelijker om met extravert gedrag dan met introvert dagdromen. Alleen thuiszitten werd ongezellig genoemd, en het was beter iets te gaan doen. Eigenlijk was ik al druk bezig, maar dat was aan de buitenkant niet zichtbaar. Mijn hoofd maakte overuren om alle informatie van de afgelopen schooldag te evalueren, te ordenen en te systematiseren. Misschien wilde ik wel wat kwijt op papier, in woorden of getekend. Maar er moest eerst met anderen gespeeld worden. In gedachten verzinken werd een guilty pleasure, iets wat ik voor anderen verborgen hield en dat daarom nooit voorrang kreeg.

Team ~ 1) Aantal sportmensen 2) Afdeling 3) Club 4) Detachement 5) Elftal 6) Equipe 7) Gezelschap 8) Groep 9) Groep die samenwerkt 10) Groep personeel 11) Groep samenwerkers 12) Groep spelers 13) Groep sporters 14) Koppel 15) Medewerkers 16) Partij 17) Personeel 18) Ploeg 19) Ploeg spelers 20) Ploeg sporters 21) Sportploeg 22) Sportterm 23) Stel

Gelukkig behoorde groepswerk nog niet tot het pedagogisch-didactisch instrumentarium van mijn onderwijzers en leraren, zodat ik daarvan verschoond gebleven ben. Natuurlijk weten twee meer dan een, maar de kans dat je in jouw team moet samenwerken met iemand die slordiger is, meer gesproken woorden gebruikt of gewoon simpelweg meer energie heeft om de baas te spelen, is levensgroot aanwezig. Met heimwee kan ik terugdenken aan de strakke rijen schoolbanken van vroeger, als ik het moderne klaslokaal zie met zijn tafeltjes, volgens nieuwe didactische inzichten tegen elkaar aangeschoven. Wat moet het een verademing zijn voor de introverte leerlingen van vandaag, om te horen dat voor de volgende opdracht de tafeltjes even uit elkaar geschoven moeten worden. Eindelijk rust.

Ik werd leraar en dacht een uiterst individueel en creatief beroep gekozen te hebben, dat daarom precies bij mij paste. Met mijn vakgenoten zat ik in een sectie, nooit groter dan vier personen, en heel af en toe kwamen wij samen om wat zaken af te stemmen. Dat waren korte bijeenkomsten, want we zagen elkaar iedere dag in de lerarenkamer en alles was eigenlijk al besproken. Het moest alleen nog even formeel bevestigd worden, waarna wij terugkeerden naar onze splendid isolation. Iedereen voelde zich hier goed bij, alleen hadden wij beter moeten oppassen voor de collega’s met leiderschapsambities. Verandering is een goede carrièremotor, zij zochten hun eigen veranderingsniche en vonden die meestal ook. In hun vooruitgangsstreven kwamen zij hun studiegenoten tegen, die politicus of ambtenaar waren geworden, en gezamenlijk ontwikkelden zij de tunnelvisie van de kenniseconomie. De dagen van de introverte lesboer waren geteld.

Schaalvergroting en beursgang werden de sleutels naar de toekomst en in deze wereld van grootheidswaanzin was geen plaats meer voor kleinschaligheid. Onze zelfstandige school werd een locatie in een fusieproduct, de directeur heette nu onderwijsmanager en onze leerlingen waren onze klanten geworden. De vaksecties verdwenen en ik werd opgenomen in een zelfsturend team dat, op basis van resultaatcijfers en tevredenheidsonderzoeken, in ellenlange vergaderingen zijn doelstellingen mocht bepalen. Nog voor de zomervakantie moest ik in studiewijzers van dag tot dag verantwoorden welke lesstof ik het komende schooljaar aan bod liet komen, waarmee ook ieder toetsmoment al vastlag. Onder toeziend oog van de Inspectie moest ook het onderwijs transparant zijn, en in deze doorzichtigheid was er geen ruimte meer voor creatieve impulsen en afwijken van het systeem. De lesboer was onderwijsambtenaar geworden en iedere leerling, die niet de capaciteiten of het doorzettingsvermogen bezat om ten minste een hbo-opleiding af te ronden, werd en passant veroordeeld tot een leven in de marge van de macro-economie.

Deze week maakte de grootste bank van onze beursgenoteerde samenleving bekend, dat zij hun winst in de eerste negen maanden van dit jaar hadden zien oplopen tot 1,65 miljard euro, en dat zij 1500 medewerkers gaat ontslaan. Ja, mijnheer Zalm, stilstand is achteruitgang. Toch?

#WOT: betekent Write on Thursday. Iedere donderdag verschijnt er een woord waarover je iets kunt schrijven, vloggen of ploggen. Laat een link achter naar je eigen blog onder het woord van die week zodat iedereen mee kan lezen.

De #WOT is bedacht door Karin Ramaker. Daarna is het overgenomen door Irene van Putten, vervolgens door Hendrik-Jan de Wit en nu dus door Martha Pelkman.